وجود فیلتر زیر شنی و به‌طور کل فیلترها برای هر آکواریوم ضروری بوده و همواره مورداستفاده قرار می‌گیرد. فیلتر زیر شنی درگذشته به صور گسترده در آکواریوم‌ها مورداستفاده قرا می‌گرفته است.
فیلتر زیر شنی یا زیر بستر
فیلترهای زیر بستر یا فیلترهای زیر شنی جزء قدیمی‌ترین فیلترهای آکواریوم بوده و جزء فیلترهای داخلی و مکانیکی آکواریوم است که برای فعال شدن نیازی به برق نداشته و با هوای تولیدشده با پمپ هوا نیز فعال می‌شود.
در انتخاب اندازه فیلتر زیر شنی دقت نمایید و متناسب با ابعاد آکواریوم خود فیلتر زیر شنی انتخاب کنید تا سطح کف داخل آکواریوم شما را کامل پوشش دهد زیرا در این نوع فیلتر آکواریوم، بستر به‌عنوان یک مدیای تصفیه مکانیکی عمل می‌کند و در صورت اندازه نبودن فیلتر در برخی نقاط بستر ضخیم و در برخی نقاط نازک خواهد شد و عمل مکش به‌صورت یکنواخت صورت نمی‌گیرد.
عملکرد فیلتر زیر شنی آکواریوم
در این نوع از فیلتر بااتصال سنگ هوا به پمپ هوا و قرار گرفتن آن در داخل لوله فیلتر، در زیر سبدهای پلاستیکی مکش ایجادشده و آب و ذرات معلق به سمت پایین کشیده می‌شود.
انواع فیلتر زیر شنی آکواریوم
این فیلترها با هوای ایجادشده از طریق پمپ هوا فعال می‌شوند ولی نمونه‌هایی از آن نیز تولیدشده که به‌جای سنگ هوا می‌توان از پاور هد برای تولید مکش در این فیلترها استفاده نمود. این پاور هد بر روی به لوله آن متصل شده و مکش توسط آن تولید می‌شود.
اجزاء فیلتر زیر شنی
فیلتر زیر شنی از چند بخش شامل سبدهای پلاستیکی، لوله فیلتر، سنگ هوا و شلنگ هوا تقسیم می‌شود که هرکدام به‌منظور خاصی به‌کاربرده می‌شود.
سبد پلاستیکی: این سبدها در کف آکواریوم قرارگرفته و لوله فیلتر به آن وصل می‌شود. بستر بر روی این سبدها ریخته شده و باعث ایجاد فضای خالی در زیر آن می‌شود که با ایجاد اتصال سنگ هوا در زیر این سبدها مکش ایجاد می‌شود.
لوله فیلتر: لوله فیلتر به سبدهای پلاستیکی متصل شده و داخل آن یک عدد سنگ هوا که به پمپ هوا وصل است قرار می‌گیرد، با روشن شدن پمپ هوا از سنگ هوا حباب خارج‌شده و این حباب با حرکت در لوله فیلتر به سمت بالا در امتداد لوله درنتیجه زیر سبد مکش ایجاد می‌کنند.
سنگ هوا: از سنگ هوا برای تولید حباب در داخل لوله فیلتر استفاده می‌شود.
شلنگ هوا: از شلنگ هوا برای اتصال سنگ هوا به پمپ هوا استفاده می‌شود.
مزایای فیلتر زیرشنی آکواریوم
فیلترهای زیر شنی ارزان بوده و به‌راحتی در آکواریوم نصب می‌شوند و برای راه‌اندازی صرفاً به پمپ هوا نیاز دارند که در همه آکواریوم‌های مورداستفاده قرار می‌گیرد.
مضرات فیلتر زیر شنی آکواریوم
فیلتر زیر شنی دارای معایب متعددی است به همین دلیل توصیه می‌کنیم از آن در آکواریوم‌های خود استفاده نکنید. این نوع آکواریوم یکی از ضعیف‌ترین نوع فیلترهای آکواریوم است که در ادامه به نقاط ضعف آن می‌پردازیم.
- در صورت استفاده از ماهی‌های کف خوار این ماهی اقدام به جابه‌جایی بستر نموده و در برخی نقاط ضخامت بستر کمتر شده و در آن نقاط مکش بیشتری به وجود آمده و مکش در سایر نقاط کاهش خواهد یافت.
- حفره‌های این فیلتر پس از مدتی مسدود شده و همین امر باعث کاهش قدرت مکش فیلتر درنتیجه کارایی آن می‌شود به همین دلیل می‌بایست مرتب تمیز شود.
- دسترسی به آن سخت بوده و به دلیل اینکه این سبدهای این فیلتر در کف آکواریوم قرار دارد برای تمیز کردن آن می‌بایست بستر و کل آکواریوم را خالی نمایید.
- تجمع فضولات و مواد زائد در زیر سبدهای پلاستیکی تبدیل به محلی برای انتشار آلودگی درنتیجه بیماری موجودات زنده آکواریوم خواهد شد.
- در صورت باز بودن سطح سبد پلاستیکی تخم‌ها و لاروهای ماهی به داخل آن کشیده شده و شانس رشد آن‌ها را به‌شدت کاهش می‌یابد.
کاربرد فیلتر زیرشنی
با توجه به نقاط ضعف و قوت گفته شده در این فیلتر و همچنین نبود تصفیه شیمیایی و انجام ناقص تصفیه مکانیکی وتصفیه بیولوژیک در این فیلتر، از آن در آکواریوم‌های کوچک با تعداد کم ماهی و به‌عنوان فیلتر یدک و استفاده می‌شود.
در ساخت برکه های کوچک مصنوعی و تصفیه خانه ها از این فیلتر به عنوان فیلتر مکانیکی در کف استفاده می شود.
نحوه نصب و راه‌اندازی فیلتر زیرشنی
ابتدا داخل آکواریوم را خیس نموده و با نمک داخل آن را تمیز و آبکشی نموده و سپس اجزای فیلتر را نیز تمیز و ضدعفونی کنید. سبدهای پلاستیکی را در سرتاسر کف آکواریوم به هم متصل و لوله فیلتر را بر روی آن نصب کنید.
سنگ هوا تمیز را نموده و را به مدت پنج دقیقه در کاسه‌ای آب بدون کلر کاملاً خیس نمایید.
سنگ هوا را به شلنگ هوا متصل نموده و در داخل لوله فیلتر قرار دهید و به‌وسیله بست به لوله متصل کنید تا از حرکت آزادانه از پیشگیری نمایید.
سبد پلاستیکی و لوله را داخل آکواریوم قرار داده و سر دیگر شلنگ هوا را به پمپ هوا متصل کنید.
آکواریوم خود را بر روی پایه قرار دهید و شن را باضخامت پنج الی هشت سانتیمتر (تقریباً برای هر چهار لیتر آب یک کیلو دویست گرم شن) بر روی سبدهای پلاستیکی بریزد؛ سعی کنید بستر به زیر فیلتر شنی نرود.
تجهیزات آکواریوم و دکور را داخل آن چیده و آبگیری نمایید.
پمپ هوا را بالاتر از سطح آب قرار داده و به پریز وصل کنید. در هنگام اتصال پمپ به پریز برق قبل از پریز یک حلقه قرار دهید تا در صورت چکیدن آب بر روی سیم آب به داخل پریز نفوذ نکرده و باعث اتصالی در آن نشود.
پمپ هوا با پمپاژ و فوت کردن هوا به سنگ هوا باعث ایجاد حباب در آن شده و با بالا رفتن حباب‌های هوا در امتداد لوله و در زیر سبدهای پلاستیکی مکش ایجاد می‌شود.
نحوه تمیز کردن فیلتر زیرشنی آکواریوم
با توجه به نحوه عملکرد فیلترهای زیر شنی که با مکش آب و ذرات معلق آب به سمت پایین، همواره فضولات و ذرات معلق در کف آکواریوم لای بستر و زیر سبد شنی جمع خواهد شد و باگذشت زمان به محلی برای انتشار آلودگی تبدیل خواهد شد؛ به همین دلیل برای جلوگیری از هرگونه بیماری بایستی متناسب با تعداد ماهی‌های آکواریوم، نحوه غذادهی و حجم آکواریوم خود اقدام به تمیز کردن آن نمایید. در صورت استفاده از تجهیزات استاندارد وجود تعداد ماهی مناسب توصیه ما برای تمیز کردن فیلتر و هفته‌ای یک‌بار است.
برای تمیز کردن فیلترزیر شنی کافی است به‌اندازه یک‌سوم حجم آکواریوم خود آب بدون کلر تهیه نموده سپس با یک عدد سیفون اقدام به سیفون ذرات موجود در بستر کنید. با سیفون کردن ذرات معلق در بین بستر و زیر سبد پلاستیکی خارج خواهد شد.
با سپاس از اینکه سایت تنگیتو را برای مطالعه این مقاله انتخاب کردید