فیلتر داخلی یکی از پرکاربردترین انواع فیلتر آکواریوم است که در راه اندازی آکواریوم‌های آب شیرین و آب‌شور مورداستفاده قرا می‌گیرد. این نوع از فیلتر به دلیل قیمت پایین، تنوع بالا نسبت به سایر فیلترها و قابلیت‌های خود از عمومیت بالایی در بین صاحبان آکواریوم برخوردار است.
کاربرد این فیلتر بستگی به نوع آکواریوم داشته و همواره در انتخاب آن به‌عنوان فیلتر اصلی آکواریوم بایستی معایب و محاسن آن را در نظر گرفت به همین منظور ما در سایت تنگیتو با بررسی این فیلتر می‌کوشیم شما کاربران عزیز را با توانایی‌ها و باید و نبایدهای فیلتر داخلی آکواریوم آشنا کردن تا در انتخاب فیلتر آکواریوم خود به بهترین روش ممکن اقدام نمایید.
فیلتر داخلی
در مقاله فیلتر آکواریوم و انواع آن، به معرفی فیلتر آکواریوم پرداخته و انواع فیلتر را برحسب محل نصب به دو نوع فیلتر داخلی و فیلتر خارجی تقسیم کردیم. جدا از این تقسیم‌بندی نوعی از فیلترهای داخلی (در داخل آکواریوم نصب می‌شود) ساخته می‌شود که به همین نام (فیلتر داخلی یا فیلتر اینترنال) نام‌گذاری شده است.
فیلتر داخلی یا فیلتر اینترنال یکی از انواع فیلترهای داخلی است که در داخل آکواریوم قرارگرفته و با برق فعال می‌شود. این نوع فیلتر دارای طراحی ساده‌ای بوده با وصل نمودن پاور هد یا موتور آن به برق، شروع به مکش آب به سمت خود کرده و از سمت دیگر آب را خارج می‌کند.
عملکرد فیلتر داخلی
موتور فیلتر اینترنال بر روی یک محفظه پلاستیکی شبیه استکان نصب می‌شود و پس از فعال شدن شروع به مکش آب در امتداد طول این محفظه می‌کند که با قرار دادن انواع مدیا تصفیه آب در این محفظه می‌توان نسبت به فیلتراسیون آکواریوم اقدام نمود. فیلترهای داخلی به توجه به طراحی خود عمل تصفیه مکانیکی و جذب ذرات معلق آب را به‌خوبی انجام داده و عموماً در محفظه آن از انواع مدیا مکانیکی شامل ابر، اسفنج، پشم‌شیشه استفاده می‌شود.
در برخی از مدل‌های این نوع فیلتر در موتور آن ورودی کوچکی برای اتصال شلنگ هوا تعبیه‌شده که بااتصال یک شلنگ هوا به آن می‌توان از این فیلتر برای مکش هوا به داخل آکواریوم استفاده نموده و بخشی از وظیفه تولید اکسیژن را به آن سپرد که با این کار صدای تولیدشده در این فیلتر نیز افزایش خواهد یافت.
انواع فیلتر داخلی
فیلترهای اینترنال در طرح‌ها و شکل‌های متنوعی تولید می‌شود؛ در برخی از انواع این فیلتر مخزن و استکان‌های آن در اشکال مختلفی از دایره گرفته تا مربع ساخته می‌شود که در ابتدا و انتهای هر بخش زائده‌هایی برای چفت شدن به یکدیگر در آن‌ها تعبیه‌شده است و به‌وسیله همین زائده‌ها می‌توان تعداد بیشتری از آن‌ها را به هم متصل نمود. از برخی از انواع فیلتر داخلی در قسمت خروجی آب آن لوله‌ای متصل می‌شود که آب را به سمت بالا هدایت کرده و از آنجا به‌صورت آبشاری از آن خارج می‌شود.
اجزاء فیلتر داخلی
اجزاء فیلتر اینترنال با توجه به نوع طراحی و کاربرد آن می‌تواند متفاوت باشد ولی غالباً از هفت بخش تشکیل‌شده است که شامل موتور یا پاور هد، رابط مخزن و پاور هد، مخزن فیلتر، مدیای تصفیه آب، کنترل‌کننده جریان خروجی، شلنگ هوا و سنگ هوا هست.
موتور یا پاور هد: موتور فیلتر بااتصال برق باعث ایجاد مکش شده و با قدرت‌های مختلف برای سایزهای مختلف آکواریوم تولید و عرضه می‌شود.
رابط مخزن و پاور هد: از رابط مخزن برای اتصال موتور به مخزن فیلتر استفاده می‌شود که بر روی آن زائده‌هایی برای اتصال به مخزن فیلتر تعبیه‌شده است.
مخزن فیلتر: مخزن فیلتر برای قرار دادن و نصب انواع مدیای تصفیه استفاده می‌شود که برحسب فیلتراسیون آکواریوم خود می‌توانید از انواع مختلفی از مدیای تصفیه و البته با ترتیب صحیح آن‌که در بخش فیلتراسیون آکواریوم به تشریح آن پرداختیم اقدام نمایید.
مدیای تصفیه آب: برحسب نوع فیلتراسیون که انتظار دارید، می‌تواند از انواع فیلتر استفاده نمایید. غالباً در فیلترهای داخلی مدیای تصفیه مکانیکی مورداستفاده قرار می‌گیرد.
کنترل‌کننده جریان خروجی: معمولاً در لوله خروجی آب فیلتر یک قطعه کوچکی قرار می‌گیرد تا فشار خروجی آب موتور را شکسته و از خروج پرفشار آب جلوگیری نماید.
شلنگ هوا: از شلنگ هوا برای انتقال هوا از خارج آکواریوم به پاور هد استفاده‌شده و به ورودی هوا بر روی موتور وصل می‌شود.
سنگ هوا: از سنگ هوا در سر دیگر شلنگ هوا که به پاور هد متصل است برای تصفیه هوا مکیده شده توسط فیلتر استفاده می‌شود.
مزایای فیلتر داخلی
فیلترهای داخلی نسبت به سایر فیلترها قیمت پایینی داشته و در تنوع بالا به‌راحتی در دسترس عموم هست؛ قطعات این فیلترها به دلیل وجود یدکی در صورت خرابی به‌راحتی قابل تعویض بوده و حتی با اضافه نمودن برخی از قطعات مانند مخزن فیلتر و انواع مدیا به کارایی آن افزود.
مضرات فیلتر داخلی
در کنار حسن‌های زیاد فیلتر داخلی این فیلتر دارای مضرات متعددی بوده و به همین دلیل در هنگام انتخاب فیلتر بایستی نسبت به انتظار خود از کارایی فیلتر آگاهی لازم را داشت. فیلتر اینترنال به دلیل مکش قوی در محل قرارگیری باعث کشیدن شدن موجودات ریز آکواریوم به داخل خود شده و در محل خروجی آب نیز به دلیل ایجاد جریان قوی، آب را متلاطم نموده که همین امر بعضاً باعث خروج گیاهان از بستر و برهم خوردن آرامش ماهی‌های آکواریوم و عدم گردش یکنواخت آب می‌شود.
این فیلتر به دلیل قرارگیری در داخل آکواریوم و همچنین ابعاد بزرگ موتور و مخزن خود علاوه بر اشغال فضای داخلی آکواریوم از زیبایی طراحی داخلی آکواریوم می‌کاهد؛ به همین دلیل توصیه می‌شود از این فیلتر برای آکواریوم‌هایی با حجم بالای صد و پنجاه لیتر که ماهی‌های سایز متوسط و بزرگ در آن نگهداری می‌شود مورداستفاده قرار گیرد.
مخزن استکانی این فیلتر کوچک بوده و در اضافه نمودن تعداد استکان‌های آن نیز محدودیت وجود داشته و با توجه به حجیم بودن مدیاهای تصفیه آب نمی‌توان از این مدیاها در حجم مناسب در این فیلتر اینترنال استفاده نموده و در صورت استفاده از مدیا عمر مفید و کارایی مدیاها کاهش می‌یابد.
با توجه به محدودیت در فضای مخزن و نمی‌توان از انواع مدیای تصفیه شمیایی شامل کربن فعال، زئولیت، رزین تبادل یونی و همچنین انواع مدیای تصفیه مکانیکی شامل سرامیک، بیوبال و غیره در آن استفاده نموده در صورت استفاده نیز در برخی مدل‌های فیلتر، تمام جداره مخزن فیلتر دارای روزنه‌هایی هست که از طریق آن آب وارد مخزن شده و به‌طور مستقیم با مدیاهای بیولوژیک و مدیاهای شیمیایی در ارتباط قرا خواهد گرفت به همین دلیل تصفیه بیولوژیک و تصفیه شیمیایی در آن به‌طور کامل صورت نگرفته و عمر آن‌ها کاهش خواهد یافت.
باگذشت زمان املاح آب بر روی فیلتر داخلی رسوب‌کرده که همین امر باعث کاهش کارایی آن می‌شود؛ علاوه بر ته‌نشین شدن املاح بروی قطعات با خاموش و روشن کردن فیلتر اینترنال املاح موجود در موتور به‌صورت آزاد در آب پخش می‌شود. برای جلوگیری از مشکلات فوق نظافت دوره‌ای فیلتر ضروری بوده و در صورت خرابی قطعات نیز با توجه به وجود قطعات یدکی در این نوع فیلتر می‌توان قطعات را تعویض نمود.
وجود ورودی برای اتصال شلنگ هوا در کنار فوایدی که برای تولید اکسیژن در آکواریوم دارد باعث تولید صدا شده که برای برخی افراد می‌تواند آزاردهنده باشد. برای پیشگیری از تولید صدا می‌توان از استفاده از فیلتر داخلی به‌عنوان پمپ هوا چشم‌پوشی کرده و شلنگ هوا را به آن متصل ننمایید.
کاربرد فیلتر داخلی
عموماً فیلترهای داخلی برای آکواریوم‌های بزرگ که دارای ماهی‌های گوشت‌خوار و ماهی‌های بزرگ بوده مورداستفاده قرار می‌گیرد زیرا در صورت استفاده از این پمپ‌ها در آکواریوم‌هایی با ماهی‌های کوچک، فشار زیاد جریان آب باعث خوردگی و آسیب به ماهی‌ها شده و یا به دلیل مکش بالا این ماهی‌ها را به داخل خود خواهد کشید.
فیلترهای اینترنال در اندازه و اشکال مختلف ساخته می‌شود به همین دلیل علاوه بر استفاده در آکواریوم‌های بزرگ به رقم اشغال فضای آکواریوم در آکواریوم‌های کوچک متناسب باقدرت تصفیه داخلی آکواریوم مورداستفاده قرار می‌گیرد. از فیلتر داخلی در برخی از آکواریوم‌ها برای گردش آب و به‌عنوان فیلتر دوم نیز استفاده‌شده و در برخی از سیستم‌های سامپ از فیلتر داخلی و یا پاور هد آن به‌جای پمپ آب استفاده می‌شود.
راه‌اندازی فیلتر داخلی
برای راه‌اندازی فیلتر داخلی ابتدا آن را برای دقایقی داخل آب نمک خالص (نمک های طعام حاوی ید بوده و برای موجودات آبزی سمی است) یا پرمنگنات قرار دهید تا ضدعفونی شده سپس آبکشی نمایید. استکان‌هان مخزن فیلتر را با مدیای تصفیه موردنظر (در صورت استفاده از انواع مدیا ابتدا مدیا مکانیکی، سپس مدیای بیولوژیکی و در آخر مدیا شیمیایی) پرکنید و استکان‌ها را زیر یکدیگر وصل نمایید.
مخزن فیلتر را به رابط مخزن و موتور فیلتر وصل نمایید سپس یکسر شلنگ هوا را به سنگ هوا وصل نموده و سر دیگر آن را به ورودی هوای فیلتر وصل نمایید سپس بادکش‌های فیلتر را مرطوب کرده و فیلتر را در گوشه انتهایی آکواریوم نصب نموده و به برق وصل کنید.
به‌منظور کاهش دید فیلتر آکواریوم می‌توانید جلوی آن را با تجهیزات دکور و یا نی پرکرده و برای کاهش شدت‌جریان آن نیز می‌توانید از قطعه‌ای که برای کاهش شدت‌جریان آب پیش‌بینی‌شده استفاده نمایید.
نحوه تمیز کردن فیلتر داخلی
برای تمیز کردن و تعویض مدیای فیلتر داخلی کافی است فیلتر اینترنال را از برق کشیده و تمام اجزاء آن را جدا نموده و به‌وسیله یک فرچه نرم و کوچک با آب آکواریوم شستشو دهید. استفاده از مواد شوینده برای شستشوی تجهیزات آکواریوم علاوه بر ایجاد آلودگی و مرگ موجودات زنده باعث از بین رفتن کلنی باکتری‌های مفید آکواریوم که نقش ویژه‌ای در چرخه نیتروژن دارند خواهد شد.
چنانچه می‌خواهید فیلتر را ضدعفونی کنید صرفاً از آب‌نمک و محلول پرمنگنات استفاده نموده و پس‌ازآن قطعات را چندین مرتبه آبکشی نمایید.
نکاتی که باید در فیلترهای داخلی به آن توجه نمود
- ورودی و لوله کوچک کنار فیلترهای داخلی برای ورود هوا بوده و قطعه سر این لوله نیز برای تنظیم مقدار ورودی هوا استفاده میگردد. اگر قصد استفاده از فیلتر خود برای تولید اکسیژن‌دارید بایستی شلنگی را به این لوله متصل نموده و سر دیگر آن را خارج آکواریوم قرار دهید.
- در صورت استفاده از فیلتر اینترنال برای تولید هوا، در صورت کثیفی این فلیترها قدرت مکش فیلتر کاهش‌یافته و هوای کمتری به خروجی آب منتقل می‌شود بنابراین در صوت عدم وجود پمپ هوا آکواریوم تلف شدن ماهی در آکواریوم متصور بوده لذا توصیه می‌کنیم علاوه بر تمیز نگه‌داشتن فیلتر خود همواره متناسب با حجم ماهی و پوشش گیاهی آکواریوم خود از در کنار فیلتر از پمپ هوا استفاده نمایید. به یاد داشته باشید هر لیتر مدیا مرغوب برای 200 لیتر آب و مدیاهای فله نیز به‌صورت متوسط برای 100 لیتر آب مناسب است.
- برای کاهش فشار آب خروجی فیلتر از مسدود نمودن آن خودداری نمایید زیرا در صورت مسدود کردن آن آب خروجی از هر روزنه ممکن به بیرون فوران خواهد نمود که یکی از محتمل‌ترین این روزنه‌ها، ورودی شلنگ هوا هست. در فیلترهای داخلی از قطعه کنترل‌کننده فشار و یا از لوله‌هایی که بر روی آن‌ها سوراخ تعبیه‌شده برای کاهش فشار آب خروجی استفاده نمایید.
- برای انتقال و پخش یکنواخت گرما در آکواریوم آب شیرین بهتر است فیلتر داخلی را در مجاورت بخاری آکواریوم نصب نمایید تا به‌وسیله فیلتر آب گرم به‌صورت یکنواخت در آکواریوم پخش شود.
- در صورت استفاده از دارو در آکواریوم توصیه می‌شود فیلتر را از آکواریوم خارج نموده و در پس از اتمام درمان و حذف دارو (با استفاده از فیلترهای شیمیایی) فیلتر را مجدداً در داخل آکواریوم نصب نمایید.
- بهتر است در هنگام نصب فیلتر داخلی پاور هد آن را حداقل یک الی سه سانتی‌متر پایین تر از سطح آب قرار دهید.
با سپاس از اینکه سایت تنگیتو را برای مطالعه این مقاله انتخاب کردید
3 پاسخ
سلام به شما
بسیار محتوای جذاب و کامل و مفیدی داشتید و از شما بابت تهیه این محتوا ممنونم.
سلام
انرژی که رضایت شما دوستان به ما میده باعث دلگرمی ما برای تهیه مقالات بهتر هست.
از حسن توجه حضرتعالی سپاسگزارم.
ممنون از اینکه اطلاعات آموزنده دادید جالب بود