فیلتر آکواریوم یکی از ضروری‌ترین تجهیزات موردنیاز برای راه‌اندازی آکواریوم آب شیرین است که وجود آن برای فیلتراسیون آکواریوم بسیار ضروری است. تاپ فیلتر یکی از فیلترهای خارجی آکواریوم است که جز فیلترهای میان رده محسوب شده قیمت آن نسبت به سایر فیلترها مقرون‌به‌صرفه بوده و از عملکرد مورد قبولی برخوردار است.
تاپ فیلتر
تاپ فیلتر یکی از انواع فیلتر آکواریوم است که مخزن آن در بالای آکواریوم نصب می‌شود، به همین دلیل این فیلتر به نام Top Filter خوانده می‌شود. این فیلتر آب را توسط پمپ خود به سمت بالا کشیده و در مخزن فیلتر بر روی مدیاهای تصفیه آب می‌ریزد.
تاپ فیلتر آکواریوم از هر فیلتر یک ویژگی را به ارث برده و به‌نوعی ترکیب سایر فیلترها است؛ این فیلتر همانند فیلتر داخلی دارای موتوری قدرتمند، همانند فیلتر سطلی برای نصب انواع مدیاهای تصفیه دارای مخزنی بزرگ است و همانند فیلتر هنگ آن آب را با جریانی ملایم و آبشاری به آکواریوم باز می‌گرداند.
به دلیل قرارگیری مخزن بزرگ این فیلتر در بالای آکواریوم، جلوی نور آکواریوم را گرفته و دسترسی به آکواریوم را مشکل می‌کند. این فیلتر در آکواریوم‌های پلنت با ندرت مورداستفاده قرار می‌گیرد.
عملکرد تاپ فیلتر
پمپ تاپ فیلتر با مکشی که تولید می‌کند آب را با لوله فیلتر به سمت خود کشیده و به‌وسیله لوله خروجی در بالای آکواریوم به داخل مخزن فیلتر و بر روی مدیاهای تصفیه آب می‌ریزد. حجم و سایز مخزن فیلتر توان گنجایش حجم زیادی از مدیای تصفیه را داشته و برای افزایش سطح کیفی فیلتراسیون آکواریوم می‌توان انواع مدیای تصفیه را در داخل آن قرار داد.
در مخزن فیلتر، آب ابتدا (از بالا به پایین) از مدیای مکانیکی شامل ابر، اسفنج و پشم‌شیشه عبور کرده، سپس از مدیای بیولوژیکی شامل بیوسرامیک، سیپورکس و سابستریت عبور کرده و در نهایت با عبور از مدیای شیمیایی شامل رزین تبادل یونی، زئولیت و کربن فعال تصفیه‌شده و به‌صورت آبشاری به آکواریوم باز می‌گردد.
انواع تاپ فیلتر
در برخی از مدل‌های تاپ فیلتر موتور آن در داخل آکواریوم قرارگرفته و در سایر مدل‌ها پاور هد در کنار مخزن فیلتر در بالای آکواریوم قرار می‌گیرد. در فیلترهایی که موتور آن‌ها در داخل آکواریوم قرار نصب می‌شود بر روی پاور هد محلی برای اتصال شلنگ هوا وجود داشته که بااتصال شلنگ هوا به آن پمپ تاپ فیلتر هوا را مکیده و با آب مخلوط کرده سپس به آکواریوم می‌فرستد.
قطعات تاپ فیلتر
تاپ فیلتر از قطعات متعدی شامل لوله فیلتر و صافی، موتور، شلنگ هوا، شلنگ آب مخزن، پایه نگه‌دارنده، مخزن فیلتر، شبکه مخزن و درب مخزن تشکیل‌شده است که هر یک وظیفه‌ای را بر عهده دارد.
لوله فیلتر و صافی: لوله فیلتر با مکشی که موتور ایجاد می‌کند آب را از داخل آکواریوم به سمت بالا منتقل نموده و توری سر آن نیز از ورود ماهی، حلزون، سایر موجودات زنده و متعلقات داخل آکواریوم به داخل فیلتر جلوگیری می‌کند.
موتور یا پاور هد: موتور وظیفه تولید مکش و ایجاد جریان آب را بر عهده دارد. برخی از پمپ‌های تاپ فیلتر به‌جز خروجی شلنگ آب مخزن دارای یک خروجی آب دیگر و یک ورودی هوا نیز هستند که بااتصال شلنگ هوا به ورودی هوای فیلتر، هوا به داخل موتور کشیده شده و پس از مخلوط شدن با آب به داخل آکواریوم پمپاژ می‌شود.
شلنگ هوا: شلنگ هوا صرفاً به موتورهایی که دارای ورودی هوا هستند قابل اتصال بوده و توسط آن هوا به داخل فیلتر مکیده شده و پس از مخلوط شدن با آب به داخل آکواریوم پمپاژ می‌شود. در صورت استفاده از شلنگ هوا توسط پمپ، صدایی تولید می‌شود، درصورتی‌که صدای آن باعث آزار اطرافیان می‌شود می‌توانید شلنگ هوا را از آن جدا کنید.
شلنگ آب مخزن: شلنگ آب بااتصال به پاور هد و مخزن فیلتر، آب را به مخزن فیلتر منتقل می‌کند.
پایه نگه‌دارنده: این قطعه به‌عنوان پایه برای فیلتر عمل کرده و طول آن قابل تنظیم است. شلنگ آب مخزن، مخزن فیلتر و قطعات داخل آن توسط پایه نگه‌دارنده بر روی آکواریوم نصب و ثابت می‌شود.
مخزن فیلتر: مخزن محلی برای نگهداری مدیای تصفیه آب بوده و با انتقال آب به داخل آن و گذر از لایه‌های مدیا تصفیه آب تصفیه‌شده سپس از خروجی مخزن مجدد به آکواریوم برمی‌گردد.
شبکه مخزن: این قطعه در کف مخزن فیلتر قرارگرفته و با ایجاد فاصله بین کف مخزن و مدیای تصفیه از بروز گرفتگی و مسدود شدن مسیر عبور آب توسط مدیا تصفیه جلوگیری می‌کند.
درب مخزن: درب مخزن برای جلوگیری از ورود آلودگی، گردوغبار پیش‌بینی‌شده است.
مزایای تاپ فیلتر
قیمت تاپ فیلتر نسبت به کارایی آن در فیلتراسیون آکواریوم مقرون‌به‌صرفه بوده و فضای کمتری نسبت به فیلترهای داخلی اشغال و جریان آب خروجی آن ملایم است.
با توجه به نصب این فیلتر در بالای آکواریوم دسترسی به آن آسان بوده و به‌راحتی می‌توان مدیای تصفیه داخل مخزن فیلتر را پاک‌سازی و جایگزین نمود. فضای موجود در مخزن فیلتر باعث ایجاد آزادی عمل در انتخاب مدیای تصفیه آب و مقدار موردنیاز آن می‌شود.
معایب تاپ فیلتر
تاپ فیلتر در کنار مزیت‌هایی که دارد در صورت خرابی به‌ویژه قطعی برق و خاموشی، مدیای تصفیه موجود در مخزن آن خشک‌شده و کلنی باکتری‌های آن از بین رفته و چرخه نیتروژن آکواریوم از بین خواهد رفت. یکی دیگر از معایب تاپ فیلتر کاهش میزان نور و دسترس به داخل آکواریوم هست.
شایع‌ترین مشکل این فیلترها سرریز آب از مخزن فیلتر به دلیل مسدود شدن محل آب خروجی مخزن بوده به همین دلیل همواره می‌بایست مخزن فیلتر بررسی و تمیز نگه‌داشته شود. گردش آب در این فیلتر باعث هدر رفت دی‌اکسیدکربن موجود در آب می‌شود.
کاربرد تاپ فیلتر
تاپ فیلترها عموماً برای آکواریوم‌های بدون گیاه با حجم متوسط و بزرگ‌تر مورداستفاده قرار می‌گیرد. این فیلترها به دلیل داشتن مخزن بزرگ برای نصب انواع مدیا تصفیه فیلتراسیون آکواریوم را به‌خوبی انجام داده و به همین دلیل برای آکواریوم با ماهی‌های بزرگ بوده و بودجه کم بسیار مناسب است.
آموزش نصب تاپ فیلتر
قصد داریم در ادامه نحوه نصب تاپ فیلتر را برای شما کاربران عزیز تشریح نماییم؛ با توجه به برندها و مدل‌های متنوع این فیلترها در بازار در صورت افزایش و کاهش تعداد قطعات فیلتر، روش راه‌اندازی تاپ فیلتر تغییری نکرده و با این آموزش به‌راحتی می‌توانید فیلتر خود را راه‌اندازی نمایید.
پس از باز کردن کارتن تاپ فیلتر قطعات آن را بر روی زمین چیده و با لیست دفترچه راهنما مطابقت دهید. برای ضدعفونی کردن قطعات، حداقل آن‌ها را به مدت ده دقیقه در محلول آب‌نمک غوطه‌ور نموده سپس به‌خوبی آبکشی نمایید.
شبکه مخزن را در کف مخزن فیلتر قرار داده و مدیاهای تصفیه با را به ترتیب مدیای تصفیه شیمیایی، مدیایی تصفیه بیولوژیکی وتصفیه مکانیکی بر روی آن بچینید.
ارتفاع لوله فیلتر را برحسب محل قرارگیری پاور هد تنظیم و در صورت نیاز کوتاه نمایید. آبکش لوله را به آن وصل کرده و توسط بادکش‌های متصل به موتور به آکواریوم متصل و محکم کنید.
در صورت وجود شلنگ هوا آن را به موتور وصل کرده و سر دیگر آن را خارج آکواریوم قرار دهید. پایه نگه‌دارنده تاپ فیلتر را بر روی آکواریوم نصب و آن را محکم کرده و مخزن فیلتر را بر روی آن قرار دهید.
سر آزاد لوله خروجی آب را به موتور و سر دیگر آن را به مخزن فیلتر متصل کرده و فیلتر را روشن کنید.
نحوه تمیز کردن تاپ فیلتر
برای تمیز کردن تاپ فیلتر ابتدا آن را خاموش کرده و به‌جای مدنظر برای شستشو منتقل کنید. قطعات فیلتر را جدا کرده و مدیاهای تصفیه را با آکواریوم به‌صورت جزئی آبکشی نمایید.
وسواس و شستشوی کامل مدیای فیلتر باعث از بین رفتن کلنی باکتری‌های مفید و برهم خوردن چرخه نیترون می‌شود. سایر قطعات فیلتر را به‌خوبی با آب بدون کلر و یا آب آکواریوم شستشو دهید. به‌هیچ‌عنوان از مواد شوینده برای شستشوی تجهیزات آکواریوم استفاده نکرده و برای ضدعفونی کردن آن‌ها صرفاً از آب‌نمک بدون ید و یا پرمنگنات استفاده کنید.
پس از تمیز کردن قطعات در صورت لزوم مدیای جدید را جایگزین نموده و قطعات را طبق روش راه‌اندازی فیلتر سرهم و در جای خود قرار دهید.
نکاتی که باید در تاپ فیلترها به آن توجه نمود
- تاپ فیلتر برای آکواریوم‌های بزرگ بدون گیاه که دارای ماهی‌های بزرگ است به‌کاربرده می‌شود زیرا موتور این فیلتر قدرت زیادی داشته و همین امر باعث آسیب به گیاهان و ماهی‌های آکواریوم می‌شود.
- همواره با برداشتن درب فیلتر مخزن، وضعیت مدیای مکانیکی اعم از ابر و اسفنج را بررسی کنید زیرا به‌مرورزمان روزنه مدیای تصفیه بسته‌شده و آب از داخل مخزن سرریز و به آکواریوم و قطعات آن آسیب وارد می‌شود.
- به‌هیچ‌وجه کل مدیای فیلتر را باهم تعویض نکنید زیرا با این کار کلنی باکتری‌ها که در چرخه نیتروژن نقش کلیدی دارند از فرایند فیلتراسیون آکواریوم حذف‌شده و به موجودات زنده آکواریوم آسیب جدی وارد می‌شود. هر مدیای تصفیه‌ای که در مخزن فیلتر قرار می‌دهید را به چند قسمت تقسیم نموده و در صورت نیاز به تعویض هر بار یک قسمت از آن را با مدیای جدید جایگزین کنید.
- در هنگام استفاده از دارو و مواد ضدعفونی‌کننده فیلتر را خاموش و یا از آکواریوم خارج نمایید زیرا با روشن بودن فیلتر دارو در فیلتر جمع شده و به فرایند درمان آسیب وارد می‌شود. پس از سپری شدن دوره درمان فیلتر را روشن و با استفاده و اضافه نمودن مدیای زغال فعال به مخزن داروی و مواد ضدعفونی‌کننده را از آب آکواریوم حذف سپس زغال فعال را خارج کنید.
- در مواقع ضروری از کربن فعال (از بین بردن بو، از بین بردن دارو و غیره) استفاده کنید و در صورت استفاده از بیوسرامیک از استفاده از زغال اکتیو اجتناب نمایید.
- در صورت اتصال شلنگ هوا به موتور فیلتر و تولید صدا می‌توان شلنگ را حذف نموده و صدای تولیدشده را مرتفع نمود.
- استفاده از شلنگ هوا به‌منزله حذف پمپ هوا نبوده و می‌بایست از پمپ هوا در آکواریوم خود استفاده نمایید تا در صورت ازکارافتادن فیلتر موجودات داخل آکواریوم خفه و تلف نشوند.
- بخاری آکواریوم را در کنار فیلتر نصب نموده تا آب گرم به‌طور یکنواخت در تمام سطح آکواریوم پخش گردد.
- در هنگام خرید فیلتر از برندهای معتبر که دارای قطعات یدکی هستند فیلتر خود را انتخاب کنید.
- قبل از استفاده از مدیاهای تصفیه آن‌ها را با آب آکواریوم شستشو دهید.
- واترپمپ تاپ فیلتر را چند سانتی‌متر پایین‌تر از سطح آب نصب نمایید.
با سپاس از اینکه سایت تنگیتو را برای مطالعه این مقاله انتخاب کردید
3 پاسخ
خیلی مفید بود واقعا ممنونم موفقیت مستدام
سلام
از حسن توجه شما سپاسگزارم. کامنت های شما باعث دلگرمی تیم تولید محتوا ما هست.
بسیار عالی