جریان و گردش آب در طبیعت برای زندگی موجودات زنده داخل آن بسیار مهم بوده و یکی از عوامل مؤثر در سلامتی این موجودات است که عمدتاً در اثر جریان‌های گرم و سرد آب و وزش باد به وجود می آید. در آکواریوم که محیطی شبیه‌سازی‌شده از طبیعت است، جریان آب توسط تجهیزات آکواریوم مانند موج ساز شبیه‌سازی می‌شود.
جریان آب یکی از مهم‌ترین عوامل مؤثر در سلامت آب آکواریوم است که متأسفانه صاحبان آکواریوم به آن توجه کافی نمی‌کنند. در بسیاری از مواقع مشکلات متعددی در آکواریوم رخ می‌دهد که صاحبان آن با تزریق دارو، مواد مغذی و اضافه نمودن تجهیزات سعی در برطرف نمودن آن دارند، درحالی‌که منشأ تمامی این مشکلات عدم جریان و گردش مناسب آب در تمام قسمت‌های آکواریوم است.
موج ساز آکواریوم
طراحان آکواریوم در آکواریوم‌های آب‌شور و آب شیرین برای شبیه‌سازی موج آب از موج ساز آکواریوم استفاده کرده و به وسیله آن جریان و گردش آب آکواریوم را در تمامی سطوح اب آکواریوم افزایش می دهند.
پمپ موج ساز همانند پمپ آب آکواریوم، با نیروی گریز از مرکزی که توسط پره های خود ایجاد می کند؛ آب آکواریوم را ازیک‌طرف به داخل خود کشیده و از سوی دیگر با فشار خارج می‌کند. آب خارج‌شده توسط باعث تلاطم، گردش و جریان آب در یک مسیر مستقیم شده و آن را از حالت سکون خارج می‌کند.
جریان آب تولیدشده باعث افزایش تبادل گازی درنتیجه افزایش اکسیژن محلول در آب، بهبود عملکرد فیلتراسیون آکواریوم و پخش مواد غذایی در تمام بخش‌های آکواریوم می‌شود. موج ساز آکواریوم با ایجاد جریان آب مانع فساد آب‌شده و با پخش مواد غذایی، افزودنی ها و گرما در تمام بخش‌های سطحی، میانی و کف آب شرایط یکسانی را فراهم می‌کند و همین امر باعث افزایش کیفیت و سلامت آب آکواریوم می‌شود.
مزایا و کاربرد موج ساز آکواریوم
موج ساز آکواریوم با افزایش جریان آب به عملکرد سایر تجهیزات و سلامت موجودات زنده آکواریوم کمک شایانی می‌کند که در ادامه به تعدادی از آنها اشاره می‌کنیم.
- استفاده از موج ساز آکواریوم باعث افزایش جریان آب در آکواریوم شده و مانع رشد جلبک‌های سیاه پرزی شکل خواهد شد زیرا با راکد شدن آب، این جلبک‌ها شروع به رشد بر روی برگ، تجهیزات دکور و بخش مختلف آکواریوم خواهند کرد.
- ماهی‌ها و موجودات زنده آکواریوم برای غلبه بر جریان آب تولیدشده توسط تلاش بیشتری کرده و به‌نوعی مجبور به ورزش می‌شوند و همین عامل باعث افزایش شادابی و سلامت آنها خواهد شد.
- افزایش جریان آب باعث گردش آب در تمامی بخش‌های آکواریوم شده و علاوه بر جلوگیری از ته‌نشین شدن رسوب بر روی اجزای آکواریوم به فیلتراسیون آکواریوم و کوتاه شدن چرخه نیتروژن در هنگام راه‌اندازی آکواریوم کمک شایانی می‌کند.
- افزایش جریان آب به‌ویژه در آکواریوم‌های پلنت که از تراکم بالای گیاهی برخوردار هستند مانع راکد شدن آب‌شده و با بهبود پخش دی‌اکسیدکربن در تمامی بخش‌های آکواریوم باعث افزایش فتوسنتز در گیاهان می‌شود.
- افزایش جریان آب باعث افزایش تبادل گازی آب آکواریوم درنتیجه افزایش اکسیژن محلول در آب و کاهش گازهای سمی آب و عوامل بیماری‌زا در آکواریوم می‌شود.
- افزایش جریان آب باعث تکان خوردن گیاهان و افزایش جنب‌وجوش ماهی‌ها در آکواریوم شده و منظره آکواریوم را طبیعی می‌کند.
- افزایش جریان آب مانع به وجود آمدن فضای مرده در آکواریوم و تجمع مواد سمی در آن نقاط می‌شود.
انواع موج ساز آکواریوم
دستگاه موج ساز آکواریوم در انواع مختلف از خطی تا موضعی توسط شرکت‌ها با برندهای مختلف طراحی و در بازار عرضه می‌شوند. برخی از آنها فقط در یک مسیر مستقیم و با توان مشخص و ثابت کارکرده و برخی نیز دارای دستگاه کنترل برای تنظیم قدرت و نحوه تولید جریان آب هستند.
آموزش طریقه نصب موج ساز آکواریوم
برای نصب موج ساز ابتدا آن را از کارتن خارج و تمام قطعات آن را با لیست موجود در دفترچه راهنما مطابقت دهید. در صورت کامل بودن قطعات، قطعات آن را سرهم کرده و داخل محلول آب نمک و یا پرمنگنات قرار داده و ضدعفونی کنید.
پس از ضدعفونی کردن، آن را آبکشی نموده و بادکش پایه را ده سانتی‌متر پایین‌تر از سطح آب در محل موردنظر به‌گونه‌ای نصب کنید که در بر روی سطح آب موج تولید کند. خروجی موج ساز را در مسیر جریان و زاویه موردنظر خود تنظیم نموده سپس دوشاخه آن را به پریز برق وصل کنید.
توصیه کنیم خروجی موج ساز را به سمت روبه‌رو تنظیم کنید تا جریان آب پس از برخورد با دیواره آکواریوم به سمت پایین رفته و گردش آب مناسبی در تمامی سطوح آکواریوم تولید نماید. در صورت استفاده از چند موتور برای گردش ایده آل آب موج سازها را در چند جهت مختلف نصب نمایید.
لازم به ذکر است تنظیم نمودن خروجی موج ساز به سمت پایین باعث به هم خوردن بستر کف آکواریوم خواهد شد.
نکاتی که در انتخاب و استفاده از موج ساز آکواریوم به آن توجه نمود
در خرید موج ساز آکواریوم و نحوه استفاده از آن توجه به نوع آکواریوم، حجم، اندازه آکواریوم، تجهیزات استفاده‌شده در آکواریوم و موجودات زنده در آن از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است که توجه به آنها باعث افزایش بهره وری و عملکرد کلی آکواریوم شما خواهد شد که در ادامه به تعدادی از این موارد اشاره می‌کنیم.
- در هنگام خرید موج ساز آب شیرین به مشخصات نوشته‌شده بر روی کارتن آن توجه نمایید و متناسب با حجم و ابعاد آکواریوم خود، مدل مناسب را انتخاب نمایید. موج سازهای آکواریوم گیاهی بایستی قدرتی معادل 3 الی 5 برابر و بدون گیاه 10 الی 20 برابر حجم آکواریوم در ساعت داشته باشند. شایان‌ذکر است این اعداد متناسب با نوع گیاه و موجودات زنده داخل آکواریوم قابل‌تغییر بوده و اعداد قیدشده به‌صورت کلی هست.
- در صورت استفاده از چند موج ساز، برای گردش آب بهتر است به‌جای استفاده از یک موتور قوی از چند موتور باقدرت کمتر و متفاوت استفاده کنید برای مثال به‌جای خرید یک موتور باقدرت 10000 لیتر در ساعت از دو موتور یکی با 4000 و دیگری با 6000 لیتر در ساعت استفاده کنید.
- افزایش جریان آب باعث افزایش تبخیر و پرش آب از سطح آکواریوم می‌شود به همین دلیلی برای جبران آب تبخیر شده هفته ای یک‌بار، به همان اندازه که آب تبخیر شده از آب آکواریوم سیفون کرده و مجدد با آب بدون کلر جایگزین نمایید. برای مثال اگر 10 لیتر از آب آکواریوم تبخیر شد، مجدداً 10 لیتر دیگر از آب آکواریوم را سیفون کرده سپس 20 لیتر آب بدون کلر به آن اضافه نمایید.
- یکی از عوامل مؤثر در خرید و استفاده از موج ساز برای آکواریوم میزان صدا و لغزش آن است که باعث آزار و اذیت موجودات زنده آکواریوم می‌شود. در موج سازهای حرفه‌ای میزان صدا و لغزش به کمترین میزان ممکن کاهش می‌یابد.
- در هنگام خرید از برندهای معتبر که دارای قطعات یدکی هستند خرید نمایید تا در صورت خرید امکان تعمیر آن وجود داشته باشد.
- در انتخاب تجهیزات آکواریوم خود به میزان برق مصرفی آن توجه کنید و از خرید تجهیزات با مصرف زیاد پرهیز نمایید.
با سپاس از اینکه سایت تنگیتو را برای مطالعه این مقاله انتخاب کردید