ساعت شنی نوع ابتدایی از تایمر برقی است که قرن‌ها پیش توسط انسان اختراع و مورداستفاده قرار می‌گرفته است. مدیریت زمان یکی از دغدغه مهم انسان بوده که بسیاری با بکار بردن ابزارهای زمان‌بندی می‌توانند زمان استفاده از تجهیزات خود را مدیریت نمایند.
از گذشته استفاده از تجهیزات برقی در زمان مشخص به‌عنوان یک نیاز، موردتوجه انسان بوده که با پیشرفت علم و ساخت انواع مختلف تایمر برقی این نیاز مرتفع گردید. به‌مرور انواع تایمر برقی از تایمرهای مکانیکی تا دیجیتال با امکانات بیشتر و دقت بالا ساخته و به‌صورت به‌طور گسترده مورداستفاده قرار گرفت.
تایمر برقی
زمان یکی از مهم‌ترین عوامل مؤثر در زندگی انسان است که نقش تعیین‌کننده‌ای در تمامی بخش‌های زندگی و کار او ایفا می‌کند؛ به دلیل همین اهمیت است که انسان همواره می‌کوشد با خودکارسازی تجهیزات در زمان خود صرفه‌جویی کرده و نیاز به حضور فیزیکی خود را کاهش دهد. تاکنون ابزارهای مختلفی برای خودکارسازی ساخته‌شده که با عوامل مختلفی مانند زمان، دما، فشار و غیره شروع به کار می‌کنند.
زمان‌سنج‌ها و تایمرها نوعی ساعت محسوب می‌شوند که از آن‌ها برای سنجش زمان در امور مختلف استفاده می‌شود. زمان‌سنج یا کرنومتر در شروع از صفر شروع‌شده و برای اندازه‌گیری مدت‌زمان رویدادی مورداستفاده قرار می‌گیرد درحالی‌که تایمر برای انجام کاری مشخص در طول یک مدت‌زمان مشخص به کار به برده می‌شود.
برای خودکارسازی تجهیزات برقی با استفاده از زمان نیازمند تجهیزات خاصی هستیم تا علاوه بر سنجش زمان بتواند در زمان مشخصی شروع به کرده‌کار و پس از گذشت زمان مشخصی مجدد متوقف شود. تایمرهای برقی با قرارگیری در طول مسیر سیم یا پریز، جریان برق متصل به خود را در زمان مشخص‌شده وصل و قطع می‌کنند.
تایمر برقی قطعه‌ای است که در زمان مشخصی با ارسال سیگنالی جریان برق را وصل و پس از مدت‌زمان مشخص با ارسال سیگنالی دیگر جریان برق را قطع می‌کند. تایمر برقی به‌عنوان یک واسط بین جریان برق و وسایل برقی قرارگرفته و بر اساس تنظیمات از پیش تعیین‌شده جریان برق را قطع و وصل می‌کند.
کاربردهای تایمر برقی
استفاده از تایمر برقی می‌تواند استفاده از تجهیزات برقی خانگی و صنعتی را هوشمند کرده و حضور نیروی انسانی را کاهش و حذف نماید. بااتصال تجهیزات برقی به تایمر علاوه برافزایش ایمنی با مدیریت مدت‌زمان اتصال این تجهیزات به برق، می‌توان میزان برق مورداستفاده را کنترل و مصرف برق را بهینه و هزینه‌های مصرف آن را کاهش داد.
تایمرها انواع مختلفی داشته و به‌صورت گسترده در صنایع و منازل مورداستفاده قرار می‌گیرد. تایمرها در کارگاه‌های بزرگ و کوچک، فروشگاه‌ها، صنایع طیور، دام‌پروری‌ها، صنایع کشاورزی، صنایع آبزی و هرجایی که نیاز به روشن و خاموش کردن تجهیزات برقی در زمان مشخص است؛ مورداستفاده قرار می‌گیرد.
با توجه به گستردگی استفاده از تایمرهای برقی در صنایع مختلف برخی از انواع آن‌ها برای مصارف خاصی توسعه‌یافته‌اند که از بین آن‌ها به پریز تایمر دار، تایمر صنعتی، تایمر آبیاری، تایمر چراغ و تایمر آکواریوم، تایمر هوشمند می‌توان اشاره کرد.
کاربرد تایمر برقی در آکواریوم
در آکواریوم از تایمر برقی به‌صورت گسترده برای تنظیم زمان روشن و خاموش شدن تجهیزات برقی آکواریوم استفاده می‌شود. در نبود صاحب آکواریوم می‌توان با استفاده از تایمرهای برقی، به‌صورت هوشمند زمان روشن و خاموش شدن تجهیزات برقی آکواریوم را تنظیم تا وسایل آن در زمان مشخص روشن‌شده و با سپری شدن زمان مشخص مجدداً خاموش شود.
بااتصال تجهیزات نورپردازی به تایمر و تنظیم آن بر اساس نور موردنیاز گیاهان آکواریوم می‌توان نور محیط طبیعی را شبیه‌سازی نموده و با این کار علاوه بر کاهش استرس ماهی‌ها و از رشد جلبک‌ها جلوگیری نمود. غذادهی به ماهی و سایر موجودات زنده آکواریوم در غیاب صاحب آن‌ها یکی از دغدغه‌های هر آکواریوم داری است که بااتصال غذا ریز به تایمر برقی علاوه بر روشن و خاموش شدن غذا ریز می‌توان تعداد دفعات غذادهی را تنظیم نمود.
افزایش و کاهش میزان دی‌اکسیدکربن و اکسیژن می‌تواند باعث خفگی و از بین رفتن موجودات زنده آکواریوم شود به همین دلیل تنظیم میزان دی‌اکسیدکربن و اکسیژن محلول در آب از موارد دیگری است که بااتصال شیر برقی سیستم دی‌اکسیدکربن و پمپ هوا آکواریوم به تایمر برقی می‌توان کنترل نمود. یکی دیگر از نکات حائز اهمیت در نگهداری آکواریوم از بین بردن عوامل بیماری‌زا و ضدعفونی نمودن آب آکواریوم است که به‌وسیله لامپ‌های Uv در آکواریوم و تنظیم مدت‌زمان کارکرد آن قابل انجام است.
علاوه بر کاربردهای تایمرهای برقی و اتصال تجهیزات به آن‌که در بالا به آن اشاره شد در حال حاضر آکواریوم‌هایی با تایمر برای کنترل زمان روشن و خاموش شدن تجهیزات مختلف آن، تایمر غذا آکواریوم، تایمر شیر برقی برای تنظیم Co2 آکواریوم و تایمر چراغ آکواریوم نیز ساخته و در دسترس است.
طرز کار تایمر برقی
تایمرهای برقی به‌طورمعمول از تعدادی سوئیچ (کلید) و تعدادی رله (تیغه) ساخته‌شده‌اند که در زمان مشخص تنظیم‌شده یک سیگنال برای متصل نمودن جریان برق ارسال نموده و پس از گذشت مدت‌زمان مشخص سیگنال دیگری برای قطع جریان برق ارسال می‌کند. به‌طورکلی می‌توان گفت تایمرها جریان برق را با تأخیرهای از پیش تعیین‌شده قطع و وصل می‌کنند.
انواع تایمر برقی
تایمرهای برقی را برحسب نحوه عملکرد و مدت‌زمان و نوع منبع تغذیه به انواع مختلفی تقسیم‌بندی می‌کنند. تایمرها برحسب نوع کارکرد به مکانیکی، الکترونیکی و الکترومکانیکی تقسیم می‌شوند که ما در اینجا برحسب نوع عملکرد، آنان را به تایمر برقی مکانیکی (ساده) و تایمر برقی الکترونیکی (دیجیتال) تقسیم‌بندی و تشریح می‌کنیم.
تایمر مکانیکی
تایمرهای مکانیکی غالباً دارای یک خروجی برق و فاقد صفحه‌نمایش هستند که به‌صورت مکانیکی تنظیم و بااتصال به پریز برق شروع به کار می‌کنند. از مزایای این تایمرها نسبت به سایر انواع آن به در دسترس بودن، قیمت مناسب، سهولت استفاده و دقیق بودن آن می‌توان اشاره نمود.
راه‌اندازی تایمر مکانیکی
تایمرهای مکانیکی یا تایمر آنالوگ برحسب زمان در شبانه‌روز (24 ساعت) مدرج و دارای یک صفحه دیسکی گردی است که یک فلش رنگی که عملکردی مشابه عقربه بزرگ ساعت دارد بر روی آن رنگ‌شده است. این تایمرها به سمت داخل یا خارج صفحه دیسکی دارای زائده‌هایی هستند که به سمت داخل خم می‌شوند.
برای راه‌اندازی تایمر برقی مکانیکی ابتدا می‌بایست زمان را توسط فلش رنگی روی صفحه دیسکی و چرخاندن آن تنظیم نموده سپس زمان روشن شدن تجهیزات متصل به تایمر را با خواباندن زائده‌های دور دیسک تنظیم کرده و تجهیزات برقی را به تایمر وصل و آن را به پریز متصل نمایید.
صفحه دیسکی با گذر زمان با دور ثابت (همانند ساعت) به گردش درآمده و پس از برخورد با زائده‌های تایمر، رله سیگنالی برای اتصال برق ارسال می‌کند. باگذشت زمان و گردش صفحه دیسکی و عبور از زائده‌ها رله مجدداً سیگنالی برای قطع جریان برق ارسال می‌کند.
تایمر الکترونیکی
تایمرهای الکترونیکی ازلحاظ عملکرد مشابه تایمرهای مکانیکی بوده با این تفاوت که بر روی آن‌ها تعدادی دکمه و یک صفحه‌نمایش برای تنظیم زمان تعبیه‌شده است. این تایمرها اختیار عمل بیشتری نسبت به تایمر مکانیکی در زمان‌بندی برخوردار بوده و برخی از مدل‌های آن دارای چند خروجی است.
برخی از تایمرها الکترونیکی برای مصارف خاصی طراحی و عرضه می‌شوند ازجمله تایمر آکواریوم که دارای حس‌گر تشخیص نور بوده و نور محیط طبیعی را در آکواریوم برای ساکنین آن تنظیم می‌کند. برخی از تایمرهای الکترونیکی به وای فای متصل شده و از طریق تلفن همراه تنظیم می‌شود.
نکاتی که باید در خرید تایمر باید مدنظر قرارداد
- در انتخاب تایمر به تعداد خروجی، ولتاژ و تعداد برنامه‌های قابل تنظیم موردنیاز خود دقت نمایید.
- با توجه به ساخت انواع تایمر متناسب به نیاز خود و از برندهای معتبر انتخاب کنید.
با سپاس از اینکه سایت تنگیتو را برای مطالعه این مقاله انتخاب کردید